آیدا زمانی 

 

در هفته آغازین مردادماه٬ عمارت پیرسوک میزبان محمدرضا زمانی و  رونمایی مجموعه داستان «ساکن خانه دیگران» بود. پس از خواندن بخش‌هایی از این مجموعه داستان توسط نویسنده٬ حسین اسدی جوزانی و ساحل رحیمی‌پور٬ به بررسی این مجموعه داستان پرداختند.



حسین اسدی جوزانی٬ استفاده از موقعیت‌های دم‌دستی و همگانی و بیان طنزآمیز موقعیت‌ها را از ویژگی‌های نثر زمانی بر شمرد و ضمن اشاره به مجموعه داستان پیشین این نویسنده «در دهان اژدها»٬ داستان کوتاه «اندوه پذیرایی»٬ داستان پسر جوانی که بنا بر دلایلی در خانه دوست خود ساکن است٬ از حضور دوست خود در خانه ناراضی است و به دنبال بهانه‌ای برای بیرون کردن او می‌گردد و داستان کوتاه «مردی که شب ها به آفریقا می‌رفت و قبل از روشن شدن هوا بر می‌گشت» که روایت سرگشتگی مردی است که در سه خانه متفاوت -خانه امروز٬ پناهگاهِ سال‌های جنگ و خانه خیال- زندگی می‌کند٬ بیان داشت که مضمون خانه یکی از مهم‌ترین مضامینی است که زمانی به شکل مداوم در داستان‌های خود بدان باز می‌گردد و جهان روایی خود را حول محور آن برمی‌سازد. جوزانی همچنان این موضوع را متذکر شد که آنچه در بررسی داستان‌های زمانی حائز اهمیت است حادثه‌ای است که در ابتدای داستان رخ داده  و در بخش‌های دیگر مدام بدان رجوع می‌شود.

 


در ادامه نشست ساحل رحیمی‌پور، ضمن اشاره به بخش‌هایی از کتاب اذعان داشت زمانی با تاکید بر مضمون خانه در این مجموعه داستان سعی کرده است تا معنایی دیگر به مفهوم آشنا و لغوی خانه بدهد٬ خانه در این مجموعه داستان چیزی بیش از کاشانه است و می‌تواند نشانگر شهر٬ کشور یا جامعه باشد. بیشتر شخصیت‌های این مجموعه داستان٬ ساکن خانه دیگرانند یا با وجود آن‌که در خانه خودشان هستند٬ به دلیل موقعیت پیش‌آمده احساس عدم‌امنیت می کنند و دوست ندارند در آن خانه باشند. رحیمی‌پور داستان‌های زمانی را خوش‌خوان و روان توصیف کرد و بر این موضوع  که داستان‌های او مدرن و بر اساس موقعیت ساخته شده‌اند تاکید نمود. وی همچنین با بررسی کارکرد زبان در این مجموعه داستان٬ بیان داشت که در این مجموعه داستان روایتْ مبتنی بر گفت‌وگو پیش نمی‌رود و زبان نشانه‌ای است بر منفعل بودن شخصیت‌ها٬ شخصیت‌های داستان بیش از آنکه کنش داشته باشند٬ درگیر موقعیت هستند و ناچارند مطابق با شرایط واکنش نشان دهند. تصاحب خانه دیگری با توجه به موقعیت‌هایی که  زمانی در داستان ساخته است، نشان از خشونتی دارد که در زیر لایه‌های داستان نهفته است. رحیمی‌پور افزود در یک ساختار خطی داستان کوتاه «داستانِ مادر» داستانِ نخستین و آغازگر این مجموعه داستان است و تمامی داستان‌ها ضمن استقلال کامل به عنوان یک داستان کوتاه٬ از آن‌جا آغاز می‌گردند. 



در پایان این نشست، کتاب‌های «ساکن خانه دیگران»  و «در دهان اژدها» در کتاب‌فروشی عمارت پیرسوک جهت خرید علاقه‌مندان عرضه شد.